Την οσκαρική ταινία Τα Πάντα Όλα δεν μπόρεσα να την δω.
Βλέπω όμως κάθε μέρα Τα Πάντα Όλα στη μικρή
μας πόλη, που διόλου αμφιβάλλω ότι είναι ο «μικρυντικός» καθρέφτης της μεγάλης
ελληνικής εικόνας. Η οποία μεγάλη ελληνική εικόνα είναι η μικρογραφία της παγκόσμιας
εικόνας.
Ήμουν παιδί δημοτικού. Το πρωί άκουγα τον
χαρακτηριστικό ήχο του καροτσιού που έσερνε το γαϊδουράκι, τρέχα γύρευε από
ποιο χωριό ή περίχωρο της Κέρκυρας. Άλλαζα πλευρό και ξανακοιμόμουν γαλήνια. Το
σπίτι μας βλέπετε ήταν ένα κλασικό αστικό διαμέρισμα του 1920 με ψηλά ταβάνια
και μεγάλα δωμάτια, στην καρδιά της πόλης και παντοτινά στη δική μου καρδιά,
αλλά εκτός από τις καρδιές, η φυσική του τοποθεσία ήταν στην οδό που ανηφόριζε
για τη λαϊκή αγορά. Έτσι άκουγα τους
χωρικούς που έφερναν τα αγαθά της γης κάθε χάραμα, κι ήταν η δική μου
καθημερινή επιβεβαίωση ασφάλειας ότι η ζωή κυλάει κανονικά.
Στην απέναντι γωνία έστεκε ο τυροπιτάς, ενώ κάθε
οικοδομικό τετράγωνο είχε στο ισόγειο ζωηρά εμπορικά καταστήματα γνωστών
εμπόρων της πόλης, κατοικίες αλλά και γραφεία επαγγελματιών και επιστημόνων.
Ήμασταν τόσο γνωστοί όλοι μεταξύ μας που θυμάμαι τον παππού μου να μου λέει
«πήγαινε στο παπουτσάδικο, φέρε σπίτι τα ζευγάρια που σου αρέσουν να τα
δοκιμάσεις και διάλεξε αυτό που θέλεις. Θα πληρώσω εγώ το απόγευμα».
Θα ήταν υπερβολικό να υπάρχει αυτή η οικειότητα και εγγύτητα μετά από τέσσερις επαναστατικές δεκαετίες στην επιστήμη
και την τεχνολογία. Ίσως να ήταν και τρομακτικό.
Όμως εξίσου τρομακτικό είναι ότι τα Πάντα
όλα τα κάνουν οι Πάντες όλοι. Ο έμπορος γίνεται οδηγός λιμουζίνας VIP (ο θεός να τους κάνει VIP τους ταλαίπωρους πελάτες της Rayan), ο ψαράς γίνεται ξενοδόχος, τα σπίτια μας γίνονται
διαμερίσματα βραχείας μίσθωσης, ο μεγαλομανάβης γίνεται κλινικάρχης…
Ο κόσμος μεγάλωσε και στο μεγάλωμά του οι
πιο πολλοί άνθρωποι έπαψαν να είναι γιατροί, έμποροι, ράφτες και καθηγητές.
Ούτε καν επιχειρηματίες. Οι άνθρωποι έγιναν, και κάθε μέρα γίνονται παραγωγοί
αξίας και επενδυτές. Ενώ οι πραγματικοί παραγωγοί της λαϊκής αγοράς των
παιδικών μου χρόνων σχεδόν χάνονται από τον χάρτη.
Δεν είμαι νοσταλγός του παρελθόντος,
αντίθετα είμαι μια ευεργετημένη οπαδός της εξέλιξης που βιοπορίζεται από την
τεχνολογία. Είμαι όμως και οπαδός της ταυτότητας. Και ακόμα είμαι πάρα πολύ
σίγουρη ότι τα Πάντα Όλα για τους Πάντες Όλους είναι μια παραφουσκωμένη φούσκα,
εντελώς συγκυριακή, άμετρα βιαστική, με καταστροφικές συνέπειες τόσο για τη
μικρή μας πόλη – και όχι μόνο- όσο και για την υπόστασή μας στον
θαυμαστό τούτο κόσμο, που ευτυχώς πάει πάντα μπροστά και δυστυχώς βιαζόμαστε άπληστα να
τον προσπεράσουμε…